عضو انجمن تولیدکنندگان فولاد با طرح این سوال از رئیس جمهور که آیا می‌دانید در یک ماه گذشته ۱۱۰ کارخانه فولادی تعطیل شده است، از بخشنامه‌های نابهنگام وزیر صمت که در یک ماه گذشته بیکاری ۲۵ هزار نفر را به دنبال داشته، انتقاد کرد.
*** نشست فعالان و خبرنگاران حوزه صنعت
به گزارش سروش، به نقل از صنایع، اخیرا مسائل و مشکلات حوزه فولاد، مالیات، افزایش مواد اولیه و برخی بخشنامه‌هایی که به جای تسهیل تولید، مشکلات جدید و قابل توجهی را برای فعالان این حوزه ایجاد کرده است، باعث شد تا این مجموعه خبری و رسانه‌ای، نشستی را با حضور تعدادی از کارشناسان، فعالان و خبرنگاران حوزه صنعت برگزار تا در آن راهکارهای کاهش و رفع مشکلات مد نظر مورد بحث و تبادل نظر قرار گیرد.
یکی از این مسائل که با حضور فعالان و کارشناسان مورد بحث قرار گرفت، مشکلات و اخیرا تعطیلی بسیاری از تولیدکنندگان فولاد بود که در نهایت ، یکی از اعضای انجمن تولیدکنندگان فولاد در جمعبندی بحث، به ایراد سخن پرداخت.
*** آقای رئیس جمهور آیا از اقدامات وزیر صنعت خود خبر دارید؟
احمد دنیا نور در این نشست و در سخنان خود با خطاب قرار دادن رئیس جمهور، اظهار داشت:
سوال بنده از رئیس جمهور این است، که آیا از اقدامات وزیر صنعت خود خبر دارد؟
می خواهم بدانم آیا رئیس جمهور خبر دارد که وزیر صنعتش با بخشنامه‌های نابهنگام باعث تعطیلی ۱۱۰ کارخانه تولید فولاد شده است که ۲۵ هزار نیرو به طور مستقیم در آنها شاغل بودند؟
وقتی که فریاد به وزارتخانه برده شد که این چه کار نابجایی بود که شما کردید، صراحتا اعلام شد که این شرکت‌ها ناکارآمد هستند و می‌توانیم این شرکت‌ها را انتقال دهیم به سوریه ؟!
البته صحت این صحبت هنوز مشخص نیست، اما اگر این حرف توسط وزیر زده شده باشد، بسیار حرف سنگینی است.
وزیر صنعت که باید سیاستگذار وحامی صنایع فولاد باشند، از ناکارآمدی این واحدها صحبت می‌کنند.
*** آیا وزیر صنعت صلاحیت صحبت درباره فولادسازان را دارد؟
عضو انجمن تولید کنندگان فولاد همچنین با اشاره به اینکه به غیر از وزارت صنایع کسی نمی‌تواند به کارآمدی واحدهای تولیدی کمک کند، اظهار داشت:
وزیر صنعت در صورتی می‌تواند تولیدکننده فولاد را نقد کند که سالی ۶ میلیون تن فولاد تولید کرده باشد در غیر این صورت نباید صحبت کند.
واحدهای تولیدی واحدهایی هستند؛ که با سرمایه گذاری مستقیم بخش خصوصی و با خون جگر ساخته و در حال فعالیت هستند.
اما با یک دستورالعمل نابهنگام وزارت صنعت، تمام مکانیزم بازار بهم می‌ریزد و این واحدها تعطیل می‌شوند.
*** دستورالعمل وزارت صنعت به تولید کنندگان فولاد چه بود؟
کارشناس مسائل اقتصادی با تاکید بر اینکه این دستورالعمل با کلید واژه جلوگیری از رانت صادر شده است، عنوان کرد:
طی یک زنجیره در صنعت فولاد محصولات مختلفی تولید می‌شود که محصول هر یک از این واحدها، مواد اولیه واحد بالادستی است.
به طور مثال، سنگ آهن که از معدن می‌آید تبدیل به کنسانتره شده سپس به گندله و بعد از آن تبدیل به آهن اسفنجی شده و آهن اسفنجی نیز تبدیل به شمش و تختال می‌شود و در نهایت شمش و تختال به محصولات نهایی، مقاطع فولادی یا ورق تبدیل می‌شود.
عضو انجمن تولید کنندگان فولاد همچنین با اشاره به تعیین مکانیزم قیمت گذاری محصولات طی سال‌ها کار کارشناسی، تصریح کرد:
هر آنچه که محصول نهایی در بورس قیمت خورد، درصدی از آن به محصولات پایین دستی اختصاص پیدا می‌کند.
در یک مثال ساده می‌توان گفت؛ اگرشمش خوزستان در بورس کالا ۱۰۰ هزار تومان قیمت خورد، قیمت آهن اسفنجی بشود ۵۱ درصد از آن ۱۰۰ هزار تومان؛ گندله بشود ۲۳ درصد از آن ۱۰۰ هزار تومان و کنسانتره ۱۶ درصد از آن ۱۰۰ هزار تومان می‌شود، یک روش بسیار متعادل که کل زنجیره را پوشش می‌دهد.
*** چگونه باید جلوی رانت را گرفت؟
کارشناس مسائل اقتصادی در ادامه، اظهار داشت:
در ابتدا کلید واژه‌ای با عنوان جلوگیری از رانت ایجاد شد، حال باید دید رانت کجاست؟
قطعا رانت در وسط و یا انتهای زنجیره قرار ندارد بلکه در ابتدای آن قرار گرفته است.
ابتدای زنجیره هم که در اختیار بخش خصوصی نبوده و همه شرکت‌های بزرگ، دولتی و خصولتی هستند.
این شرکت‌ها شامل شرکت‌های خود وزارتخانه است، شرکت‌هایی که وزیر، مدیرعامل و اعضای هیئت مدیره آنها را انتخاب می‌کند.
ممکن است ادعا کنند و بگویند که این شرکت‌ها همه خصوصی هستند، در صورتی که اصلا چنین نمی‌باشد بلکه تمام اعضای هیات‌مدیره و مدیرعامل این مجموعه‌ها را خود وزیر تعیین می‌کند، پس آنها دولتی هستند، اما تظاهر به خصوصی بودن می‌کند.
پس برای جلوگیری از رانت باید از ابتدای زنجیره آغاز کنیم.
دنیا نور در ادامه مطرح کرد:
طبق دستور العمل ابلاغی از وزارت صنعت تمام محصولات فولادی باید به بورس بروند در صورتی که صنعت فولاد با این دستورالعمل مسئله دارد.
اینکه می‌گویند باید همه به بورس بروند حرف صحیحی نیست.
*** ۳ دلیل مخالفت با عرضه فولاد در بورس
عضو انجمن تولید کنندگان فولاد در ادامه، پیرامون ایرادات اساسی وارده به بورس کشور، تصریح کرد:
اول اینکه بورس کالا، بورس آزاد و استانداردی نیست، بورسی خوب است که در آن با عرضه و تقاضا، قیمت‌ها تعیین شود نه دستوری.
بورسی مرجع است، که استاندارد باشد نه بورسی که با دستور بگویند شما به بورس بیایید و مثلا این صندلی‌ها را ۱۰۰ تومان بفروشید.
دومین مشکل بورس این است که بورس ما بورس منصفی نیست زیرا مالکین بورس شرکت‌های بزرگ فولادی بوده و شرکت‌های بالادستی همه دولتی هستند بنابراین بالادست زنجیره هم دولتی است، پس بورس ابزار دست آنهاست و قطعا و منطقا باید مصالح آنها را پیگیری کند.
دلیل سوم نحوه محاسبه قیمت در بورس است که متاسفانه مشخص نیست.
به عنوان مثال می‌گویند محاسبه قیمت آهن اسفنجی بر اساس آهن اسفنجی هندوستان، شمش بر اساس FOB خلیج فارس، گندله بر اساس CIS چرا باید چنین باشد؟ اینها را از کجا پیدا می‌کنید؟
اگر قرار است شاخصی تعیین شود باید برای همه برابر باشد.
بگوییم آهن اسفنجی، گندله، شمش، اسلپ، مقاطع فولادی نبردها و واحدهای نبردی که میلگرد تولید می‌کنند همه بشوند FOB خلیج فارس، به طور مثال، شما یک جا را با یک شاخص و جای دیگر را با یک شاخص دیگر می‌سنجید و هیچ اطلاعات دیگری را بیرون نمی‌دهید که مبنای این محاسبه قیمت گذاری چیست ؟
پس این بورس، بورس کارآمدی که از اسمش استفاده می‌کنید نیست، این بورس تقلبی و فیک است.
*** مشکلی در زمان نامناسب
وی در ادامه پیرامون سایر مشکلات فولادسازان، بیان داشت:
نکته دومی که اتفاق افتاد این بود که فولاد سازان یک خاطره تلخ از قطع برق در تابستان داشتند که باعث کاهش تولید فولاد در واحدهای تولیدی شد که همه از آن مطلع هستند.
با این موضوع که حاکمیت ما مسئول تامین برق بوده است، کاری ندارم، مساله این است که آیا من تولیدکننده باید در تابستان نگران برق باشم و در زمستان نگران گاز باشم؟، آیا این معنی حمایت از تولید است؟
دنیا نور در ادامه اظهار داشت:
من از طرف کسی که با یک حکم، مدیرعامل شرکتی شده و با یک حکم می‌رود، صحبت نمی‌کنم بلکه از طرف کارآفرینانی صحبت می‌کنم که با قرض و بدهی و فروش خانه، کارخانه‌ای را بر پا کرده و ۲۰۰ نفر هم در آن مشغول کار هستند، بنده به نمایندگی از آنها صحبت می‌کنم که بخش خصوصی واقعی هستند.
بخشی که به دعوت دولت و حاکمیت بر روی کار سرمایه گذاری کرده است و با اعتماد به دولت و حاکمیت به میدان آمده است.
اما در مقابل این ریسک بزرگ، نماینده وزارت صنعت او را در زیر پا له می‌کند.
*** دلیل تعطیلی ۱۱۰ کارخانه فولاد
عضو کمیسیون انجمن فولاد سازان کشور در ادامه افزود:
کسانی که آهن اسفنجی را با گاز تولید می‌کنند، نگرانیشان در زمستان چند برابر است.
آنها از ترس اینکه گاز قطع نشود، آهن خود را انبار کردند و علی رغم اینکه گاز در محدودیت بود شرکت‌های تولید کننده آهن اسفنجی محصولات خود را نه در بورس و نه در خارج از بورس عرضه نکردند که همین امر موجب ایجاد بازار سیاه شد.
اما کار اشتباه زمانی بود که وزارت صنعت بود در این شرایط با ابلاغ بخشنامه و دستور العملی که همه باید به بورس بروند، وضع را بحرانی کرد و نتیجه آن شد که قیمت آهن اسفنجی به شدت در وسط زنجیره گران شد.
دنیا نور در ادامه اظهار داشت:
تولید کنندگان فولاد، کسانی که شمش تولید می‌کنند، ناگهان با افزایش قیمت مواد اولیه خود مواجه شدند، آن‌هایی که زنجیره را به طور کامل داشتند، مثل ذوب آهن اصفهان، فولاد مبارکه و خراسان توانستند زیان این بخش را در قسمت‌های دیگر سرشکن کردند.
ولی آن‌هایی که یک قسمت از این زنجیره را داشتند، با این دستورالعمل نابجای وزارت صنعت نتوانستند کاری انجام دهند لذا واحدهایشان خاموش شد.
صنعت فولاد نگران تهیه گاز زمستانی بود که به یک باره یک بخشنامه صادر شد که همه باید فلان کار را انجام دهند، لذا زنجیره را نامتوازن کرد.
*** وظیفه وزارت صنعت چیست؟
عضو انجمن تولیدکنندگان فولاد کشور در ادامه ضمن اشاره به وظیفه وزرا پیرامون سیاستگذاری، اظهار داشت:
وقتی شما در زنجیره فولاد می‌بینید که یک روز آهن اسفنجی و یک روز دیگر شمش گران می‌شود و واحدهای نوردی که عمدتا بخش خصوصی هستند فریاد می‌زنند، تا جایی که در سال گذشته مجبور به ایجاد تشکل صنفی شدند برای رساندن صدایشان به مسئولین برسد، باید متوجه شوید یک جای کار و سیاست‌های شما مشکل دارد.
دنیا نور در ادامه پیرامون پیشنهاد انجمن به وزارتخانه، عنوان داشت:
ما به این تفاهم رسیدیم که هیچ تفاهمی با وزارت صنعت نداشته باشیم و پیشنهاد ما این است که وزارت صنعت از دخالت نابجای خود به جای سیاستگذاری دست بردارد.
پیشنهاد ما این است که در رابطه با بورس، وزارت اقتصاد و وزارت صنعت با هم، بورس کالا را یک بار خانه تکانی کنند و به همان نسبتهایی که قبلا بود، بازگردانند.
نسبتهایی که سود در کل زنجیره تقسیم می‌شد و همه امکان فعالیت داشتند، از واحد تولید کننده سنگ آهن تا واحد نورد.
مسئولان ما باید بدانند که اتفاقا، ما باید مراقب واحدهای تولیدی کوچک خود باشیم.
*** چه کسی پاسخگوی تعطیلی ۱۱۰ کارخانه فولادی با ۲۵ هزار پرسنل است؟/ راهکار چیست؟
به گزراش سروش، عضو انجمن تولیدکنندگان فولاد در پایان با اشاره به مشکلات ۱۱۰ واحد نوردی در سال گذشته، خاطر نشان کرد:
در چند ماه اخیر ۱۱۰ کارخانه فولادی تعطیل شدند، واحدهایی که با بیش از ۲۰ هزار نفر پرسنل، هیچ کس به فریادشان نرسید.
مطالبی که از وزارت صنعت بیرون می‌آید مطالبی است که انسان باور نمی‌کند، بالاخره هر مدیری اول باید کارشناس باشد و نمی‌توان باور کرد که که یک کارشناس این حرف را زده باشد.
این که فردی می‌گوید برای این دو ماه پایانی سال واحدهای تولیدی شمش به دنبال کار صادراتی بروند، نشان از آن دارد که اصلا این فرد نمی‌داند صادرات چیست؟
مگر می‌شود صادرات را ظرف دو ماه انجام داد؟
صادرات بستری یکساله می‌خواهد، بستری که با بازاریابی آغاز می‌شود.
اول باید بفهمد که کدام بازار را می‌تواند دراختیار داشته باشد سپس صادرات انجام دهد، در حالی که نمی‌توان در یک روز و یا یک ماه صادرات انجام داد.
پیشنهاد من به طور اخص در کوتاه مدت این است که ما باز گردیم به زنجیره تناسب، همان نسبت‌بندی که سال‌ها کار کارشناسی روی آن انجام شده بود و همه را موظف به اجرا کنیم.
البته چند ماهی تقلب در واحدهای تولید آهن اسفنجی اتفاق افتاد، برخی آمدند ضریب پاداش برای خود گذاشتند و به ۵۱ درصد تمکین نکردند.
اگر ایرادی دارد در قسمت آخر که به نظر نیز می‌رسد قسمتی در نوردی‌ها نیاز به اصلاح باشد، کار را اصلاح کنند نه اینکه صورت مساله را پاک کنید، این تنها راه ما در این شرایط است.
در پایان می‌توانید ویدیوی سخنان آقای دکتر دنیانور کارشناس مسائل اقتصادی و عضو انجمن تولیدکنندگان فولاد را ببینید:
انتهای پیام///
برای نوشتن دیدگاه باید وارد بشوید.