*** هزارتوی صدور مجوز در ایران
به گزارش سروش به نقل از صنایع [1]، درگاه ملی مجوزهای کشور با هدف حذف مقررات زائد و تسهیل صدور مجوزهای کسب و کار با تکیه بر سه عامل کاهش زمان، کاهش هزینه و کاهش مراحل صدوردر فازهای متعدد طراحی شده است تا در نهایت بتواند حداکثر شفافیت، عدالت و ارتقاء بهرهوری را برای بهبود محیط کسب و کار به همراه داشته باشد.
اما بر اساس اعلام مسئولان وزارت صمت سامانه نوین اصناف از ابتدای بهمن به جای سامانه ایرانیان اصناف فعالیت و به صورت الکترونیکی مجوزهای صنفی را صادر میکند.
همچنین به اعتقاد مسئولین وزارت صمت سامانه نوین اصناف تنها مرجع صدور واحدهای صنفی است و استقلال آن باید حفظ شود.
حال با وجود درگاه ملی مجوزها این سوال مطرح میشود که چه تفاوتی میان سامانه نوین اصناف و درگاه ملی مجوزها وجود دارد؟
خبرنگار صنایع [1] در راستای اطلاع رسانی کامل و جامع این موضوع و دستیابی به پاسخ سوال مذکور گفتگوی اختصاصی را با مدیر سامانه نوین اصناف وزارت صمت انجام داده است که در ادامه ملاحظه خواهید نمود.
*** روند ایجاد سامانه نوین اصناف
حسین میرزایی در ابتدای این گفتگو پیرامون اقدامات وزارت صمت برای تسهیل در صدور مجوزها، اظهار داشت:
از لحاظ ساختاری سامانه اصناف با مدیریت دبیرخانه هیات عالی نظارت بر سازمانهای صنفی کشور در ساختار وزارت صمت تعریف شده است.
گفتنی است، در هیئت عالی نظارت وزرا و دیگر مسئولان مختلف کشور نیز حضور دارند.
از ۵ مرداد سال جاری که مسئولیت بازنویسی و بازطراحی سامانه نوین اصناف به مجموعه ما به عنوان یک مجموعه دانش بنیان سپرده شد، اقدامات مختلفی انجام شد.
به عنوان مثال زمان مورد نیاز برای انجام برخی فرایندها، متناسب با قانون تسهیل صدور مجوزها در نظر گرفته شد.
در واقع با این اقدام تلاش کردیم تا قواعد و مقرراتی که در قانون مذکور آمده بود را در سامانه پیاده سازی کنیم که حائز شرایط قرار بگیریم.
از جمله این شرایط میتوان به تسهیل فرآیند صدور مجوز، غیر حضوری شدن و حذف رفت و آمدهای افراد به اتحادیهها اشاره کرد.
وی در ادامه تصریح کرد:
در حال حاضر و در سال ۲۰۲۳ اگر به تجربه سایر کشورهای همسایه خودمان نیز نگاه کنیم خواهیم دید تا بسیاری از کشورها از جمله امارات، گرجستان و آذربایجان به طور کامل کاغذ را حذف کردند.
بنابراین فرآیند صدور مجوزها در کشور ما نیز باید غیر کاغذی و سیستمی شود.
گفتنی است، اتفاق مثبت دیگری که در سامانه نوین اصناف انجام شد، اختصاص پنل به متقاضیان بود.
*** تفاوت سامانه نوین اصناف و سامانه ملی مجوزها
مدیر سامانه نوین اصناف در خصوص درگاه ملی مجوزهای کشور نیز بیان داشت:
مهمترین درخواست که وزارت صمت و هیئت عالی نظارت بر سازمانهای صنفی از ما داشتن اتصال سامانه نوین اصناف به درگاه ملی مجوزها بود چرا که بر اساس قانون ما باید به این درگاه متصل میشدیم.
گفتنی است سامانه اصناف از گذشته به سامانه g4b.ir متصل بود و در حال حاضر به mojavez.ir متصل شده است.
لذا تحول کلیدی بعدی این بود که ما متناسب با قواعد و ضوابط درگاه ملی مجوزها و مواردی که در قانون تسهیل صدور مجوزها آمده بود باید متصل میشدیم به درگاه ملی مجوزها که در تاریخ ۱۴۰۱/۱۰/۱۰ به این درگاه متصل شدیم.
گفتنی است، وزارت اقتصاد و دبیرخانه هیات عالی مقررات زدایی این موضوع را تصویب کردند و همه تستها انجام شده و شهرستان دماوند به عنوان اولین تست این سامانه به صورت فیزیکی آزمایش شده است که اولین مجوز رسمی برای بیل مکانیکی ثبت شد و از اول بهمن ماه سامانه به صورت کامل اجرا خواهد شد.
وی در خصوص تفاوت سامانه نوین اصناف وزارت صمت و درگاه ملی مجوزها تشریح کرد:
در اطلاع رسانهایی که در رسانه انجام شد این موضوع به درستی تبیین نشد.
به زبان ساده اگر بخواهیم بگوییم درگاه ملی مجوزها چه وظیفهای دارند میتوان گفت اساساً از لحاظ ساختاری صدور در درگاه ملی مجوز اتفاق میافتد.
برای بیان شفاف تر میتوان به تجربه بیمه مرکزی اشاره کرد.
در بیمه مرکزی تمامی بیمه نامهها برای دریافت کد یکتا، ابتدا باید به سامانه سنهاب بروند.
این فرآیند یک پیام دارد یعنی بیمه نامه توسط صادر کننده معتبر و تمامی شرایط را دارد.
تمامی شرایط لازم توسط سامانه سنهاب چک و سپس کد یکتا صادر میشود.
لذا این اقدام یک اطمینان به بیمه گذار و صاحب بیمه نامه میدهد که بیمه مرکزی تمامی موارد را تایید میکند و بیمه نامه به صورت غیرقانونی صادر نشده است.
درگاه ملی مجوزها نیز در خصوص صدور مجوزهای صنفی چنین شانیتی دارد.
اما از لحاظ ساختاری به دلیل عدم همکاری برخی از دستگاهها خود درگاه ملی مجوزها که در واقع یک هاب ثبت درخواست و ارجاع درخواست به دستگاههای تخصصی مثل ما است، به دلیل ابزار قانونی که در اختیار آن قرار گرفته است گاهی اوقات مجبور به صدور مجوز است.
مدیر سامانه نوین اصناف وزارت صمت در ادامه تصریح کرد:
با توجه به اینکه دستگاه صادر کننده مجوز پس از صدور مجوز باید بر عملکرد نظارت کند، همچنین در درگاه ملی مجوزها نیز تصریح شده است که برخی شرایط و ضوابط صرفاً مربوط به دستگاه تخصصی است.
لذا درگاه ملی مجوزها باید به عنوان درگاه ملی ثبت مجوزها فعالیت کند و یک بستر نظارتی باشد.
مثال دیگری که در این خصوص وجود دارد سامانه شاپرک است.
عملیات بانکی توسط سامانه شاپرک انجام نمیشود صرفاً درخواست و دستور را از متقاضی دریافت میکند و برای جلوگیری از تخلفات و مغایرت گیری ثبت و برای جلوگیری از تخلفات به شبکه شتاب و سپس به شبکه بانکی ارسال میکند و پس از بررسیهای بانک نتیجه درخواست اعلام میشود.
بنابراین ما باید فرض را بر این بگیریم که شبکه شاپرکی مجوزها در واقع درگاه ملی مجوزها است.
*** آیا سامانه نوین اصناف میتواند مستقل فعالیت کند؟
میرزایی در پاسخ به این پرسش که آیا سامانه نوین اصناف [2] میتواند به صورت مستقل فعالیت کند و سپس اطلاعات را به صورت سیستمی به درگاه ملی مجوزها [3] ارسال کند، تشریح کرد:
بله این اقدام امکان پذیر است.
در حقیقت بانک مرکزی به جای اینکه در یک اقدام غیر منطقی درگاه پرداخت راهاندازی کند پروتکلها را چک و بررسی میکند.
پس در نتیجه درگاه ملی مجوزهای کشور یک درگاه واحد ثبت درخواست است و یک ابزار نظارت سیستمی بر عملکرد دستگاهها است که یک اقدام ارزشمند است.
اقدام دیگری که درگاه ملی مجوزها انجام میدهد بررسی زمانبندی صدور مجوزها است.
در واقع بررسی میشود که آیا دستگاه ذیربط در زمان تعیین شده مجوز مد نظر را صادر کرده است یا خیر؟
بنابراین ثبت اولیه درخواست و فرآیند صدور مجوز در سامانه نوین اصناف، اتحادیهها، اتاقهای اصناف و ادارت صمت انجام میشود و قانون نظام صنفی کماکان پاورجا و شرایط آن مشخص است.
*** وجود درگاه ملی مجوزها؛ آری یا خیر؟
به گزارش سروش، مدیر سامانه نوین اصناف وزارت صنعت، معدن و تجارت در پایان و در خصوص چرایی وجود درگاه ملی مجوزها، اظهار داشت:
صحبتهای من مبتنی بر معماری فناوری اطلاعات مخصوصاً در حوزه دولت الکترونیک است.
در بعد تخصصی دو معماری وجود دارد یک متد متمرکز و دوم متد توزیع شده.
کشورهای درجه اول دنیا در حوزه دولت های الکترونیک مثل اسلوونی به سمت متد توزیع شده حرکت کردند.
یعنی استاندارد صدور مجوز از نظر سیستمی را به صورت جزئی منتشر و لازم الاجرا میکنند.
لذا هر دستگاه صنف و نهادی که قصد صدور مجوز را داشت باید پروتکل اعلام شده را رعایت کند.
به عنوان مثال به سامانه نوین اصناف اعلام میشود اگر درخواستی ثبت شد به صورت برخط دولت باید مطلع شود.
یا برای مثال دیگر اعلام میشود متقاضی ۲۴ ساعت فرصت دارد تکمیل اطلاعات را انجام دهد، در صورت تحقق یا عدم تحقق دولت باید مطلع باشد.
یا فرصت ده روزهای که داده شده است تا در اتحادیهها مدارک تایید شوددر صورت تحقق یا عدم تحقق دولت باید مطلع باشد.
همچنین در خصوص استعلامات برای مجوزهایی که نیاز به استعلام دارد باید نتیجه آن به دولت اعلام شود و در نهایت بعد از تکمیل فرایندهای مذکور اطلاعاتی که قرار است روی مجوز درج شود به دولت اطلاع داده شود تا در بانک اطلاعاتی کسب و کارهای کشور و بانک اطلاعات مجوزهای کشور ثبت و کد یکتا را صادر شود.
در نتیجه با وجود این معماری هر سامانه صدور مجوزی باید تمام پروتکل مذکور را رعایت کند.
به عنوان مثال گفته میشود کد رهگیری مالیاتی باید رجیستر شود.
بنابراین با وجود چنین شرطی اگر هر فردی در هر کجای کشور حتی در دور افتاده ترین روستاها قصد نصب دستگاه دستگاه پوز در فروشگاه خود را داشته باشد در صورت عدم رجیستری کردن کد رهگیری مالیاتی خود، حساب آن فرد به صورت اتوماتیک بسته شده و ناچار است در زمین بانک مرکزی و سامانه شاپرک بازی کند.
بنابراین بنده معتقدم که دستگاهها در رعایت پروتکلهای سیستمی به بلوغ کافی و لازم خواهد رسید و تمامی فرآیندهای صدور مجوزها متناسب با شرایط و ضوابط هیئت مقررات زدایی سیستمی انجام شود.
گفتنی است منطق میگوید که یوزر چند درگاه را تجربه نکند و تمامی فرایند در یک سامانه انجام شود.
اما علیرغم موارد مذکور ما نیز مطابق معماری که در کشور در نظر گرفته شده مبنی بر اینکه ابتدا ثبت در خواست در درگاه ملی مجوزها انجام شود و سپس ادامه فرایند در سامانه نوین اصناف طی شود را میپذیریم.
در پایان باید گفت که ما توان اجرای تمام شرایط و ضوابط را در سامانه نوین اصناف داریم.
انتهای پیام///