سعید جلیلی با حضور در مناظره اول نامزدهای چهاردهمین دوره انتخابات ریاست جمهوری با موضوع مسائل اقتصادی ضمن تشریح برنامه‌های خود به برخی انتقادات پاسخ داد.
*** سعید جلیلی در مناظره اول
به گزارش سروش، سعید جلیلی در اولین مناظره با پنج کاندیدای دیگر این انتخابات، در فرصت ۴ دقیقه اول خود با اشاره به سوالات مطرح شده توسط کارشناسان، با بیان اینکه این سوالات دو ایراد دارد، اظهار کرد:
اول اینکه چیزی که قانون می‌شود، مثل برنامه هفتم توسعه که مورد وفاق ملی است، نباید در آن تردید ایجاد شود. رشد هشت درصد یک ضرورت است و در قانون هم آمده است. مردم باید انتخاب کنند چه کسی می تواند این هدف را محقق کند. عوامل مختلفی برای رشد هشت درصدی نیاز است و فقط سرمایه نیاز نیست و نباید رشد اقتصادی فقط به سرمایه منوط شود. مهمتر از سرمایه، مدیریت سرمایه و استفاده از نیروی انسانی و فناوری‌ها است.
وی در ادامه، افزود:
در برنامه هفتم توسعه برای دستیابی به رشد هشت درصد، از دولت خواسته شده است که ۴۷ برنامه را در شش ماه، سه ماه و یک سال تهیه کند. اگر در اصل برنامه توسعه تردید داشته باشیم و دنبال بررسی باشیم، رشد محقق نمی شود و کار ما عقب می افتد. رشد ۸ درصدی می تواند انجام شود به شرطی که جدی گرفته شود و از فردای انتخابات، تلاش برای اجرای آن شروع شود.
نامزد انتخابات ریاست‌جمهوری همچنین، خاطرنشان کرد:
باید فرصت‌های خود را بشناسیم؛ شعار یک جهان فرصت ما واقعی است. ما فرصت‌های ارزشمندی داریم که باید آن را شناسایی کنیم. رشد هشت درصدی قابل تحقق است و ایران می تواند جهش کند؛ اما لازمه آن این است که رشد فقط با جذب سرمایه انجام نمی شود. قبل انقلاب یک گروه از دانشگاه هاروارد تهیه برنامه توسعه در ایران را بررسی کردند و اعلام شد که که اینها فکر می کنند رشد اقتصادی فقط با سرمایه انجام می شود. مهمتر از همه، مشارکت دادن آحاد جامعه است. برای جهش کشور دولت باید نقش آفرین باشد و برای همه آحاد جامعه بستر برای رشد اقتصادی را فراهم کند؛ این کار با برنامه ریزی محقق می شود.
باید مصداقی صحبت کرد. اگر می گوییم رشد هشت درصدی ممکن است، باید فرصت‌ها را ببینیم. شما باید اولویت داشته باشید. صادرات و ارزآوری باید به ماموریت همه دستگاه‌ها تبدیل شود نه اینکه فقط چهار پروژه تعریف شود. ما ظرفیت بزرگ دانشگاه‌ها را داریم، ولی چه ماموریتی برای ارزآوری و ایجاد شغل تعریف کرده‌ایم؟
کشور از فناوری برخوردار است و می توان با این فرصت موفقیت بدست آورد. استفاده از همین فرصت‌ها موجب شد آنکه می گفت فشار حداکثری، در ادامه اعلام کرد که این راهبرد شکست فاحش خورده است. یک زمانی می‌گفتند کاری نمی شود کرد و جذب سرمایه انجام نمی شود و ما با ارتباط برقرار نمی کنند مگر فلان توافق حاصل شود ولی با برنامه‌ریزی و نگاهی که شهید رئیسی دنبال کرد، با شما توافق طولانی بسته و اعلام همکاری راهبردی کرده اند و نگفته اند اول فلان موضوع باید انجام شود. می گویند نباید ایران یک بشکه نفت بفروشد ولی از شما یک میلیون بشکه نفت می خرند.
*** اگر فرصت‌ها را نبیینم، موفقیت‌ها بدست نمی‌آید
جلیلی همچنین، تاکید کرد:
اگر فرصت‌ها را نبیینم، موفقیت‌ها بدست نمی‌آید. برای جذب سرمایه گذاری باید حتما بسته مجوزها را آماده کرده باشید تا سرمایه‌گذار در درون ساختار اداری شما گیر نکند. اگر سازوکار درست و دقیق نداشته باشید، صادرکننده و واردکننده دچار مشکل می‌شود. ایرادی در فرایند تخصیص و تامین ارز وجود دارد که باید این ایراد رفع شود. ۱۳.۶ میلیارد دلار واردات کالاهای اساسی و کشاورزی داریم و اگر این فرایند کوتاه شود این رقم به ۱۰ میلیارد دلار می‌رسد.
برخی این موضوعات دست خود ماست. باید اولویت‌های ما مشخص باشد. اگر سرمایه زیاد شود ولی اگر منابع دچار نشتی شود، مشکل رفع نمی شود. بحث میترینگ در برنامه هفتم و در مجلس دنبال شد. ۲ تا ۴ درصد درآمد کشور پرتی دارد که چند میلیارد دلار است که جلوگیری از پرتی آن خیلی به کشور کمک می کند. باید رئیس‌جمهور اشکالات و نقش‌ها و فرصت های کشور را بشناسد.
بحث های خوبی مطرح شده که به انتخاب مردم کمک می کند چون مشخص می شود چه رویکردی قرار است کشور را اداره کند. برادرمان آقای پورمحمدی سوال کردند که چرا برنامه توسعه قبلی اجرا نشد؟ چون دولت وقت، اعتقادی به برنامه نداشت و اصلا نیامد و برای اولین بار بود که دولت گفت برنامه را نمی نویسیم و مجلس برنامه را نوشت. دولت نامه ای در بهمن ۹۷ به مجمع تشخیص مصلحت نظام نوشت که اگر فلان توافق امضا نشود، حقوق اسفند ۹۷ را نمی توانیم بدهیم. هنوز هم آن توافق امضا نشده است و الان سال ۱۴۰۳ است. شهید رئیسی کارها را پیش برد و کارهایی که انها می گفتند انجام نمی شود، انجام شد.
*** به دولت فهیم و کارآمد نیاز داریم
این نامزد انتخابات ریاست‌جمهوری در ادامه، تصریح کرد:
ما به دولت فهیم و کارآمد نیاز درایم. اگر شناخت نباشد، بخش خصوصی، دولتی و خصولتی می تواند سوءاستفاده کند. وقتی با هوشیاری کار می کنید، واگذاری برای افزایش بهره‌وری است نه برای درآمد اندک. من به دورود لرستان رفتم کارخانه ای که ۱۲۰۰ کارگر داشت به کسی واگذار شد که اهلیت نداشت و الان فقط ۴ نگهبان در آنجا هستند. در سال‌های آخر دهه نود، دولت وقت آن کار را کرده بود.
با یک واگذای تولید اذرآب از ۳ هزار تن به هفتاد تن رسید. هپکو می گفت با واگذاری غلط تولید آن از ۱۸۰۰ ماشین ساختمانی به ۴ یا صفر رسید. انتخاب اینجا اهمیت پیدا می کند و کسی باید انتخاب شود که می داند از فرصت‌های کشور چگونه استفاده می‌شود. اگر کسی با رانت و رابطه یا با سرمایه آمد و اهلیت نداشت، نتیجه واگذاری به دست نمی‌آید.
دو نگاه در اینجا وجود دارد. یک نگاه حداقلی و روزمره است که چرا مسائل حل نشده و اینکه می‌شود از فرصت‌ها استفاده کرد و می توان جهش کرد یا نه؟ و یک نگاه این است که می‌توان از فرصت‌ها استفاده کرد و جهش یافت. سوال من این است که آیا از فرصت‌ها استفاده کردیم و نشد؟ گفتند دانشجویان دارند می‌روند. سوال من این است که نگاه ما به دانشگاه چه بوده است؟ یک نگاه حداقلی است که دانشجو درس بخواند و فارغ التحصیل شود و نگاه دیگر این است که دانشگاه و اساتید و دانشجو و دانش آموختگان حق دارند برای جهش کشور و ارزآوری نقش داشته باشند. از علم و آگاهی می‌توان استفاده کرد. باید از تجربه جهانی استفاده کنیم که یک دانشگاه در یک کشور خارجی به دهمین هلدینگ بزرگ جهان تبدیل شده است.
وقتی به روستا نگاه حداقلی داریم که برای محرومیت‌زدایی برنامه‌هایی داشته باشیم و یک نگاه دیگر می گوید که روستاها یک ظرفیت هستند و آب، برق، گاز، تلفن و جاده دارند ولی آیا برنامه دارید که از همین روستاها استفاده کرد؟ آیا روستا نمی‌توانند یک سلول جهش کشور باشد؟ بحث من این است که نقش دولت در اینجا چیست؟
*** دولت نباید به مردم به عنوان قلک نگاه کند
وی همچنین، ادامه داد:
وقتی از مردمی سازی صحبت می کنیم، دولت نباید به مردم به عنوان قلک نگاه کند. در قضیه بورس در سال ۹۹ من نامه ای به رئیس‌جمهور وقت نوشتم و گفتم این کارهای شما برای مردم مشکل درست می کند. بازار سرمایه شما باید بستری باشد تا مردم به آن اطمینان بکنند. وقتی تصمیم خلق الساعه بگیرید، ثبات در نرخ ارز و انرژی و تصمیمات دولت نباشد، مشکلات حل نمی شود. در سال ۹۷ با ۲۲ صنف جلسه داشتم و گفتند بخشنامه‌های متعدد وجود دارد. وقتی انضباط مالی نداشته باشید، نتیجه نمی گیرید.
لازمه مردمی‌سازی این است که شامل همه مردم شود و هر ایرانی بتواند نقش ایفا کند. پنجاه درصد مردم تسهیلات نگرفته‌اند ولی یک بانک خصوصی پولی خلق می کند که ۶.۷ درصد به تورم کشور اضافه می کند.
یک نکته بسیار مهم که برای مردم آزاردهنده است، تورم است. تورم مثل کرونا نیست که خودش و درمانش شناخته شده نباشد. تورم یک معضلی است که مساله و راه‌حل‌هایش مشخص است و خیلی از کشورها در حل تورم موفق بوده‌اند. برای مردم این سوال وجود دارد که چرا در کشور ما تورم انقدر مزمن ادامه دارد، مخصوصا در سال‌های اخیر.
یکی از اولویت‌های من انضباط مالی است. امکان کاهش و کنترل تورم وجود دارد. برای رسیدن به این هدف، بحث حاکمیت ریال اولین مساله است. دولت و نظام باید بر ریال حاکمیت داشته باشد و بداند گردش ریال چگونه است و کجا خرج می‌شود و در کجا حضور دارد تا آن را مدیریت و حکمرانی کند. اگر این کار را نتوانید انجام دهید، با برخی اقدامانت مقطعی این مشکل رفع نمی‌شود.
برای حاکمیت ریال باید بتوانید سامانه‌هایی که لازمه حاکمیت ریال است و در کشور ما وجو دارد مثل سامانه مودیان مالیاتی، سامانه جامع تجارت، سامانه املاک واسکان و سامانه رفاه ایرانیان تکمیل کنیم و این سامانه ها باید با هم ارتباط داشته باشند تا بر حاکمیت ریال تفوق لازم را داشت.
*** نمی‌توان از جیب مردم خلق پول شود
وی همچنین، ادامه داد:
سپس ناترازی بانک‌ها و بودجه را باید حل کرد. این به اراده و فهم دولت نیاز دارد. ناترازی بودجه مربوط به دولت است و رئیس‌جمهور باید اینجا محکم بایستد. باید مواظب باشید منابع شما اولا اتلاف نشود و ثانیا روز به روز افزایش یابد. به دلیل نبود میترینگ ۷ میلیارد درآمد نفت و گاز شما هرز می‌رود. ۴ میلیارد دلار برای اشکال در برخی فرایندها در خرید کالاهای اساسی از بین می‌رود. بررسی کرده ایم چگونه می توان مانع هرز رفتن منابع شد و و این منابع ارتقا یابد.
باید مشخص شود خلق پول بانک‌ها در چه جهتی است. نمی توان از جیب مردم خلق پول شود ولی در جهتی که خودش می خواهد و نفع عده محدودی است، هزینه کند. یک دلیل تورم ناشی از شوک بازار ارز است.
جلیلی با بیان اینکه اکثر مردم نسبت به تورم نگرانی دارند و این موضوع آنها را رنج می دهد، افزود:
یک بخش مهم تورم کشور به ویژه در سال‌های اخیر ناشی از قیمت ارز است. وقتی ارز افزایش یافته است، بر قیمت‌ها اثر گذاشته است و کالاها گران شده است. در اینجا دولت چه نقشی دارد؟ آیا راه‌حلی وجود دارد؟ در روند کنترل بازار ارز مجموعه اقداماتی وجود دارد که حتی احکامش را هم تهیه کرده‌ایم و فکر می کنیم دولت چهاردهم از روز اول آن را شروع کند.
*** اگر بازار ارز مدیریت شود، می توان تورم را کنترل کرد
نامزد انتخابات ریاست‌جمهوری در ادامه، بیان کرد:
اگر بازار ارز مدیریت شود، می توان تورم را کنترل کرد. ما امروز مصارف و منابع ارزی داریم. منابع ارزی ما خیلی بیشتر از مصارف است ولی باید تعریف و اولویت‌بندی مصارف ما تعیین شود و مشخص شود اولویت‌های ما چیست و آیا منابع ارزی ما به آن مصارف می‌رود. دبش حاصل روندی بود که از قبل وجود داشت که منابع و مصارف با هم همخوان نبودند و منطبق بر با اولویت‌ها نبودند. اولویت‌ها در این موضوع را باید دانست. فرایند ثبت سفارش، تخصیص و تامین ارز باید به روز و به موقع باشد تا موجب التهاب در بازار ارز نشود. وقتی بین تخصیص و تامین فاصله باشد، طرف به بازر ارز می رود و با قیمت بالا ارز را می خرد و به بازار شوک وارد می کند و در ادامه ارز را می فروشد و دوباره شوک وارد می شود. در بازار ارز برخی معاملات مجاز در بازار غیررسمی انجام می شود که باید ان را به بازر رسمی آورد. بانک مرکزی در دولت شهید رئیسی در این زمینه حرکت خوبی را آغاز کرده است.
جلیلی همچنین، اظهار کرد:
تدابیر از این جنس باید پیگیری شود تا به نتیجه برسد. در سال گذشته قیمت لاستیک ۲۰۰ درصد افزایش یافت که شهید رئیسی به من گفتند بررسی کنید. بررسی که کردیم اول بهانه آوردند که ارز به موقع تخصیص داده نشده است ولی بررسی کردیم که بانک مرکزی به موقع ارز تخصیص داده است و بیشتر از سال قبل هم اختصاص داده بود اما فرایند مدیریت نشده بود، قیمت افزایش یافته بود. من خودم چهارراه مولوی رفتم و با مسئول مربوطه تماس گرفتم و گفت قیمت ارزان می شود ولی من گفتم پشت در مغازه هستم. کجا ارزان شده است؟ دارد گران می فروشد.
انتهای پیام///
