کارشناس حوزه انرژی با اشاره به اینکه انرژی‌های تجدیدپذیر، پازل گم شده توسعه انرژی در کشور است، مهم‌ترین دلایل عقب ماندگی کشور در این حوزه و راهکارهای توسعه آن را تشریح کرد.
*** انرژی‌های تجدیدپذیر
به گزارش سروش، به نقل از صنایع، ایران به لحاظ موقعیت جغرافیایی و منابع انرژی از جایگاه ویژه‌ای برخوردار است و دارای منابع سرشار تجدیدناپذیر مثل نفت و گاز و تجدیدپذیر مثل خورشیدی و بادی است.
اما انرژی‌های فسیلی به دلیل تجدیدپذیر نبودن روزی به اتمام خواهد رسید، حتی در شرایط فعلی نیز در فصل سرد سال بحران گاز و در فصل گرم سال بحران برق صنعت کشور را تحت تاثیر خود قرار داده است.
چند سالی است که بسیاری از کارشناسان راه‌حل جبران کمبود انرژی کشور را، توسعه انرژی‌های تجدیدپذیر معرفی می‌کنند.
در راستای تحقق این مهم، برنامه‌های توسعه‌ای مختلفی در نظر گرفته شده است، اما به دلایل مختلف محقق نشده است و همواره، تحقق نیافتن اسناد بالادستی و برنامه‌ها در حوزه انرژی‌های تجدیدپذیر، مورد انتقاد کارشناسان قرار داشته است.
به عنوان مثال براساس قانون پنج ساله برنامه ششم توسعه (۱۴۰۰- ۱۳۹۶) دولت باید سهم نیروگاه‌های تجدیدپذیرو پاک را تا پایان اجرای آن به حداقل پنج درصد برساند، امابه گفته سخنگوی سازمان ساتپا، این سهم اکنون به یک درصد رسیده که نسبت به گذشت سال‌های برنامه، با عقب ماندگی روبرو است.
خبرنگار صنایع با توجه به اهمیت موضوع و به جهت بررسی هرچه بیشتر دلایل عقب ماندگی انرژی‌های تجدیدپذیر از برنامه توسعه کشور، گفتگوی اختصاصی را با یکی از کارشناسان حوزه انرژی انجام داده است که در ادامه ملاحظه خواهید نمود.
*** ظرفیت‌های ایران برای توسعه انرژی‌های تجدیدپذیر
آسیه سلیمی در ابتدای این گفتگو پیرامون ظرفیت‌های ایران برای توسعه انرژی‌های تجدیدپذیر، اظهار داشت:
کشور ایران با توجه به آفتابگیر بودن بسیار زیاد و اینکه حدود ۳۰۰ روز آفتابی در سال دارد و در عین حال کشور بسیار گرمی نیست، می‌تواند از آفتاب به عنوان یک انرژی پایدار استفاده کند.
لذا یکی از نکاتی که شاید کمتر به آن توجه می‌شود، این است که نیروگاه‌های انرژی‌های تجدیدپذیر برای اینکه بتواند راندمان بالاتر و بهتری داشته باشد باید در یک محیط آفتابی اما خنک قرار بگیرد.
بنابراین کشور ما به این لحاظ بسیار مستعد است تا بتواند از این انرژی استفاده کند.
وی در ادامه، تصریح کرد:
به گفته مسئولین ۱۷۰۰۰۰ مگاوات ظرفیت نصب نیروگاه‌های تجدیدپذیر در کشور وجود دارد، اما متاسفانه ظرفیتی که تا امروز محقق شده، حدود هزار مگاوات است.
در واقع تقریبا یک درصد از کل انرژی برق تولیدی در کشور مربوط به انرژی‌های تجدیدپذیر است.
از طرف دیگر نه فقط ایران، بلکه جهان هر روز با دغدغه انرژی بیشتر مواجه می‌شود و هر روز با کم و کاستی‌های بیشتری رو به رو هستند و ما هم از این موضوع مستثنی نیستیم.
همان طور که امسال به لحاظ تامین انرژی گاز برای بخش خانگی با مشکل مواجه هستیم و دائم شرکت ملی گاز و وزارت نفت هشدار می‌دهند که با کمبود گاز و ناترازی گاز مواجه هستیم.
این در شرایطی است که انرژی گاز، سوخت اصلی نیروگاه‌های فسیلی است.
لذا موضوع توسعه پیدا نکردن انرژی‌های تجدیدپذیر خیلی بیشتر از چیزی که تصور آن وجود دارد می‌تواند به ضرر کشور تمام شود، در حالی که ظرفیت نصب این نیروگاه‌ها در کشور وجود دارد.
*** دلایل عقب ماندگی انرژی‌های تجدیدپذیر از برنامه توسعه کشور
سردبیر میز انرژی خبرگزاری صدا و سیما در ادامه و در خصوص دلایل عقب ماندگی انرژی‌های تجدیدپذیر از برنامه توسعه کشور، تشریح کرد:
بزرگ‌ترین مانعی که برای توسعه انرژی‌های تجدیدپذیر وجود دارد توجیح اقتصادی است؛ یعنی به دلیل اینکه بحث اقتصادی آن تا به امروز به شکل شایسته و بایسته‌ای تامین نشده، توجیح اقتصادی خوبی برای سرمایه گذاران این بخش ندارد و آن طور که باید از آن استقبال نمی‌شود.
در دوره‌ای، برای اینکه انرژی‌های تجدیدپذیر را در کشور توسعه دهند، خرید تضمینی را برای این نوع انرژی‌ها به خصوص نیروگاه‌های خورشیدی و بادی در نظر گرفتند.
در آن زمان دلار قیمتی داشت که با استقبال سرمایه‌گذاران، ساخت نیروگاه‌های تجدیدپذیر آغاز شد.
اما ناگهان در بازار ارز تغییراتی ایجاد شد و به دلیل اینکه ما وارد کننده برخی از تجهیزات مخصوصا در بحث خورشیدی هستیم، توجیح اقتصادی که در آن بازه زمانی داشت به هم خورد و به همین دلیل، سرمایه گذاران با مشکل مواجه شدند و وزارت نیرو نتوانست طلب سرمایه‌گذاران را پرداخت کند.
سلیمی در ادامه، تصریح کرد:
تعدادی از سرمایه‌گذاران از صندوق توسعه ملی وام‌های ارزی دریافت کرده بودند و با ارز باید بازپرداخت می کردند و به دلیل اینکه قیمت ارز تغییر کرده بود و وزارت نیرو نیز بدهی‌ها را پرداخت نمی‌کرد، موجب شد نیروگاه‌ها و سرمایه گذارانشان دچار مشکل شوند و عملا توسعه آنها متوقف شد.
در بحث نیروگاه‌های بادی، در داخل کشور سازنده پره‌ها و توربین بادی را داریم.
به عنوان مثال شرکت مپنا یکی از بزرگ‌ترین سازندگان نیروگاه‌های بادی در کشور است.
این شرکت با وجود اینکه در بخش‌های مختلف سرمایه گذاری می‌کند و شاید در آن زمان می‌توانست سرمایه خود را از یک بخش به بخش دیگری منتقل کند، ولی براساس گفته مسئولین این شرکت با توجه به اینکه سرمایه‌گذاری در صنعت انرژی‌های تجدید توجیح اقتصادی نداشت این کار را انجام نداند.
لذا می‌توان گفت توسعه انرژی‌های تجدیدپذیر توقف پیدا کرده است.
وی با بیان اینکه سرمایه‌گذاری در صنعت انرزی‌های تجدیدپذیر کماکان توجیح اقتصادی پیدا نکرده است، توضیح داد:
خرید تضمینی برق از نیروگاه‌های تجدیدپذیر چند مگاواتی، همچنان با این پرسش که چرا طلب ما پرداخت نمی‌شود، مواجه است.
قانونی را مصوب کردند که بر اساس آن وزارت نفت باید ۲۵۰۰ میلیارد تومان از بدهی‌های بخش خصوصی و سرمایه گذاران انرژی‌های تجدیدپذیر را از سوخت صرفه جویی شده پرداخت کند که بعد از پیگیریهای زیاد، اخیرا پرداخت شده است و همچنان فعالان این حوزه طلب‌های زیادی از دولت دارند.
در این روند شاهد عدم هماهنگی بین وزارت نفت و سازمان برنامه و بودجه برای پرداخت این مطالبات به عنوان یک مانع اصلی بودیم.
به همین دلایل شاهد توقف سرمایه‌گذاری در این حوزه هستیم و سرمایه گذاران دیگری به سراغ این صنعت نرفتند.
سردبیر میز انرژی خبرگزاری صدا و سیما با اشاره به اقدامات انجام شده در سال جاری برای توسعه سرمایه‌گذاری در صنعت انرژی‌های تجدیدپذیر، بیان داشت:
امسال اقدامات مناسبی انجام و رسانه‌ها نیز به این موضوع کمک کردند تا بخشی از بدهی‌های مربوط به سال گذشته پرداخت شود.
امیدواریم مطالبات باقی مانده با روند طی شده در سال جاری پرداخت شود.
*** راه‌حل‌های توسعه صنعت انرژی‌های تجدیدپذیر
سلیمی در تشریح راه‌حل‌های توسعه صنعت انرژی‌های تجدیدپذیر، اظهار داشت:
راهکار توسعه این صنعت، حل مسائل اقتصادی است.
زمانی که قانونی برای عملیاتی شدن و کمک به یک طرح مصوب می‌شود، باید اجرا شود.
اسناد بالادستی که در مجلس مصوب شده و کسانی که مسئول آن هستند، باید اجرای قوانین را در دستورکار خود قرار دهند.
در واقع وقتی قانون اجرا نمی‌شود به در بسته می‌خوریم و نمی‌توانیم در این حوزه پیشرفت قابل توجهی داشته باشیم.
لذا شاید لازم باشد برخی از قوانین را دوباره تنظیم کنیم و بخش‌هایی از کشور را ملزم به استفاده از انرژی‌های تجدیدپذیر کنیم.
متولیان صنایع کشور می‌توانند از این ظرفیت استفاده کنند، به دلیل اینکه در تابستان و زمستان با کمبود برق و گاز مواجه هستند.
آنها می‌توانند انرژی مورد نیاز خود را از انرژی‌های تجدیدپذیر تامین کنند تا کمتر با معضل کمبود انرژی مواجه شوند.
همچنین پدیده جوانی به نام رمزارز در کشور وجود دارد که می‌تواند از انرژی‌های تجدیدپذیر استفاده کند تا به شبکه برق فشار نیاید و تابستان دچار مشکل نشویم.
بنابراین باید گفت در این زمینه تا کنون فرهنگ سازی خوبی نکردیم و شاید تسهیلات خوبی را در این زمینه به مردم و سرمایه‌گذاران ندادیم.
انرژی‌های تجدیدپذیر را می‌توان در بخش خانگی استفاده کنیم، همان طور که در چند سال گذشته کم کم به این نتیجه رسیدیم که نیروگاه‌های فسیلی جوابگوی نیاز مصرفی کشور نیستند، باید به این نتیجه برسیم که برای جبران کمبود انرژی کشور، سراغ راهکارهای دیگری برویم که یک مورد آن استفاده از انرژی های تجدیدپذیر است.
پنل‌های خورشیدی به راحتی می‌تواند در پشت بام‌ها و حیاط خانه‌ها نصب شود و مردم استفاده کنند.
حتی برای اینکه بد مصرف‌های برق را از شبکه خارج کنیم و فشار را از روی شبکه کم کنیم می‌توان پیشنهاد داد که بد مصرف‌ها از انرژی‌های تجدیدپذیر استفاده کنند.
*** انرژی‌های تجدیدپذیر، پازل گم شده توسعه کشور
به گزارش سروش، کارشناس انرژی در پایان، خاطرنشان کرد:
به جز بحث اقتصادی که در این زمینه وجود دارد و مشکل اصلی است، انگار اراده خیلی راسخی برای توسعه انرژی‌های تجدیدپذیر وجود ندارد.
با استفاده از نیروگاه‌های تجدیدپذیر نظیر انرژی بادی و خورشیدی می‌توانیم دو برابر تولید برق نیروگاه‌های فسیلی کشور که حدود ۸۵۰۰۰ مگاوات است، تولید انرژی داشته باشیم، اما تاکنون این کار را انجام ندادیم.
همچنین تعدادی نیروگاه به نام زمین گرمایی داریم که در کوه‌های سبلان و اردبیل وجود دارد.
این نیروگاه‌ها می‌توانند آب را از دل زمین خارج کنند تا در زمینه مواد شوینده و بهداشتی استفاده شود، اما تاکنون مورد توجه قرار نگرفته است.
در برخی از کشورهای اروپایی آب استفاده شده را به دل زمین تزریق می‌کنند تا دوباره از آن استفاده کنند، اما در ایران با وجود اینکه ظرفیت این کار وجود دارد این اقدام را انجام نمی‌دهیم، به دلیل اینکه توجیح اقتصادی و اراده محکم و راسخ در این زمینه وجود ندارد.
در پایان باید گفت در سال‌های آینده با توجه به کمبود سوخت گاز و آلودگی هوا به خاطر سوزاندن گازوئیل و مازوت شاید به این نتیجه برسیم که اشتباه کردیم و باید به توسعه انرژی‌های تجدیپذیر توجه بیشتری میکردیم.
هرچند که در حال حاضر نیز برخی به این باور رسیده‌اند، اما کماکان سرمایه گذاران قوی، در این زمینه سرمایه گذاری نمی‌کنند.
انتهای پیام///
برای نوشتن دیدگاه باید وارد بشوید.