قاعده یکی برای همه و همه برای یکی، اصل پذیرفته شده در فلسفه هستی و راز بقاء و تداوم حیات است. .
*** یکی برای همه و همه برای یکی!
به گزارش سروش، حسین حاجی، تحلیلگر سیاست بین الملل در یادداشتی به بررسی توافق ایران و عربستان پرداخته است.
نویسنده در یادداشت خود نوشته است:
به بهانه سفر دبیر شورای عالی امنیت ملی به چین و توافق سه جانبه، ایران، چین و عربستان و گشایش درب های دیپلماسی هرچند دیر هنگام اما شایسته به چند نکته کوتاه و کلیدی اشاره می کنم.
بله؛ قاعده یکی برای همه و همه برای یکی، اصل پذیرفته شده در فلسفه هستی و راز بقاء و تداوم حیات است. همه ی آیات و ابزارهای عالم هستی همانند پازل های یک نقشه عمل کرده و همدیگر را پیدا می کنند، به عبارتی هیچ متغیر مستقلی وجود عینی ندارد و نمی تواند داشته باشد به ویژه در روابط بین الملل.
دنیای روابط بین الملل قبل از این که دنیای روابط ایدئولوژیک باشد که نیست و نمی تواند باشد ، دنیای همزیستی مسالمت آمیز برای تامین منافع است. اگر در قدم اول تثبیت قدرت برای معاش و حیات نباشد دنیا می شود جزیره گرگ ها و آدم ها گرگ همدیگر و انسان های صرفا ایدئولوگ و ارزش محور می شوندطعمه گرگ ها! دنیای روابط بین الملل ، دنیای چند متغیره است، نه صرفاً ارزش محور است نه آرمان محور ، نه تاریخ محور است نه دین محور، نه امنیت محور است و نه جنگ محور، دنیای روابط بین الملل دنیای رئالیستی واقع گرایی است، منافع محور است ، گفتگو محور و صلح محور است، صلح و منافعی که از طریق ” وابستگی متقابل ِ متقارن” بدست می آید. در هیچ جای جهان ، هیچ کشور ابر قدرتی همچون آمریکا نیز یافت نمی شود که عاری و بی نیازاز وابستگی متقابل باشد! در دنیای وابستگی، عدم تعهد به وابستگی نه تنها در اقتصاد سیاسی هنر نیست، بلکه اوج لجاجت و بی هنری است، در عوض وابستگی متقابل در تامین مایحتاج فیمابین به تناسب ظرفیت ها و قابلیت ها مقرون به صرفه است.
در جزیره گرگ ها، به تنهایی زندگی کردن بی عقلی محض است و به تنهایی در قامت شیر رُخ نمودن بی احتیاطی تام! در تاریخ اسلام و سیره پیامبر “ص” نیز متغیر ایدئولوژی و دین حرف اول و شرط نخست برای روابط متقابل نبوده است، پیمانهای صلح با یهود در مقاطع مختلف گویای این امر است.
به نظر من نقد و عارضه سیاست خارجی جمهوری اسلامی ، نگاه تک متغیره به سیاست خارجی بوده . نگاه ایدئولوژی محور ، امنیت محور و سیاست عدم تعهد انقلابی رادیکال! چیزی که در برخی مقاطع ، موجد اثرات سوء در تامین و تضمین منافع ملی را به همراه داشته!
به جد معتقدم در سیاست خارجی و در ضرورت های روابط بین دولت ها در نظام بین الملل و به ویژه در بزنگاه حوادث و در شرایط عبور از تنگناهای تحمیلی شکننده بیگانگان، استراتژی حفظ سَر به مراتب اولی تر و واجب تر از حفظِ بازو است!
ضمن اعتقاد راسخ به استراتژی ساخت بازو و بازو پروری، اما بر این نکته تاکید دارم که افراط در این مسیر می تواند زمینه های دشمن سازی را بیشتر فراهم کند. مگر خطر عربستان برای ما چقدر بیشتر از اسرائیل بود که عربستان را به خاطر کج سلیقگی و سیاست عدم تعهد رادیکالمان به راحتی و به دست خودمان از دست دادیم!
*** حمله به سفارت عربستان
به گزارش سروش، نویسنده در پایان، آورده است:
بعد از واقعه حمله به سفارت عربستان و قطع رابطه فیمایبن، بیشترین خسران و آسیب اقتصادی را ما دیدیم ، عربستان در شیب تند توسعه قرار گرفت، در جنگ دیپلماسی انرژی، نتیجه را به عربستان که ضربان پترودلار در دستان اوست باختیم . اجماع عربی ، منطقه ای و بین المللی برعلیه ایران دو چندان شد. پروژه آبراهام صلح اعراب و اسراییل در سایه تیره گی رابطه ایران و عربستان متولد و رشد نمود! اسرائیل با بهره مندی از تیره گی روابط، گستاخ تر از گذشته شد و اربیل و آذربایجان را برعلیه ما شوراند و امنیت ملی ما را به چالش کشاند!
و این اواخر که در تنگنای دیپلماسی منطقه ای و بین المللی قرار گرفتیم، چه قدر ما پیاده بودیم و عربستان سواره! از برای برقراری رابطه دیپلماتیک با بن سلمان جوان چه نفس ها که نزدیم و چه واسطه ها که نساختیم و چه قدم ها که نَدَواندیم و چه پرستیژها که قربانی نکردیم!
هر چند اصلاح نگاه در روابط سیاست خارجی ، دیر هنگام است اما رویکردی که دولت پیش رو گرفته است می تواند منجر به امید و فرصت باشد.
اگر بخواهم فقط به یک نتیجه ی ملموس از آثار روابط فیماین حسنه بین الدولی از جمله با کشوری همچون عربستان اشاره کنم ، همین بس که از فردا قیمت ارز در بازار ایران ریزش خواهد کرد و شاید مجال تنفس های بیشتری عاید اقتصاد بد حال کشورمان بشود.
به امید استراتژی های دوست سازی و دوست باقی و اصلاح بیشتر در نگاه سیاست خارجی کشورمان.
انتهای پیام///
برای نوشتن دیدگاه باید وارد بشوید.